وبلاگ جامع علوم پرتو پزشکی و فیزیک پزشکی

پرتو پزشکی, فیزیک پزشکی, ام آر آی MRI ,سی تی اسکن Ct Scan , رادیولوژی, رادیوتراپی, پزشکی هسته ای, مهندسی هسته ای

وبلاگ جامع علوم پرتو پزشکی و فیزیک پزشکی

پرتو پزشکی, فیزیک پزشکی, ام آر آی MRI ,سی تی اسکن Ct Scan , رادیولوژی, رادیوتراپی, پزشکی هسته ای, مهندسی هسته ای

۴۷ مطلب با موضوع «تعاریف موضوعات و نکات مهم» ثبت شده است

تأثیرات تشعشع برروی DNA

medradiation | شنبه, ۱۸ مهر ۱۳۹۴، ۰۶:۲۸ ب.ظ
Radiation Effects on DNA

ضایعه ایجاد شده در ھر مولکول مھم مثل DNA ممکن است برای سلول کشنده باشد و این امر منجر به طرح و گسترش یک تئوری به نام تئوری ھدف برای ضایعات ایجاد شده از طریق تشعشع شده است . این تئوری قسمت حساس و حیاتی را در سلول ھدف Target در نظر می گیرد . ھر عمل یونیزاسیون که در ھدف اتفاق می افتد را اصطلاحاً برخورد Hit گویند.اصطلاحات فوق الذکر فقط در شرایطی بکار می روند که برخورد اشعه با ھدف بصورت مستقیم Direct Effect باشد.

برای ادامه لطفا بر روی ادامه مطلب کلیک کنید...

  • medradiation

انواع آهنربا در MRI

medradiation | يكشنبه, ۵ مهر ۱۳۹۴، ۰۷:۴۵ ق.ظ

می توان ‌آهنرباها ‌را ‌بر ‌حسب قدرت ‌مغناطیسی ‌آنها ‌طبقه بندی ‌نمود. در ‌اینصورت، پنج ‌نوع ‌آهنربا ‌وجود خواهد‌ داشت:

  • میدانهای‌ فوق‌ قوی‌ (5 تا‌7) تسلا:‌عمدتاً کاربرد‌ تحقیقاتی‌ دارند
  • میدانهای‌ قوی‌ (1/5 تا‌3 تسلا)
  • میدانهای‌ متوسط‌ (0/5 تا‌1/4 تسلا)
  • میدانهای‌ ضعیف‌ (0/2تا‌0/4 تسلا)
  • میدانهای‌ فوق‌ ضعیف‌ (کمتر‌از‌2/ 0 تسلا)
به علاوه‌ می توان‌ آهنرباها‌ را‌ بر‌ حسب‌ نوع‌ طراحیشان‌ تقسیم بندی‌ نمود؛ در‌این صورت‌ سه‌ گروه‌ وجود‌ خواهد‌ داشت:

  • آهنرباهای دائمی
  • آهنرباهای‌ مقاومتی
  • آهنرباهای‌ ابررسانا
برای ادامه لطفا بر روی ادامه مطلب کلیک کنید...

  • medradiation

TAR or Tissue Air Ratio

medradiation | پنجشنبه, ۱۹ شهریور ۱۳۹۴، ۰۹:۲۴ ق.ظ

Tissue-Air Ratio


Tissue-air ratio (TAR) was first introduced by Johns  in 1953 and was originally called the “tumor-air ratio.” At that time, this quantity was intended specifically for rotation therapy calculations. In rotation therapy, the radiation source moves in a circle around the axis of rotation, which is usually placed in the tumor. Although the SSD may vary depending on the shape of the surface contour, the source-axis distance remains constant.
Since the percent depth dose depends on the SSD , the SSD correction to the percent depth dose will have to be applied to correct for the varying SSD—a procedure that becomes cumbersome to apply routinely in clinical practice. A simpler quantity—namely TAR—has been defined to remove the SSD dependence. Since the time of its introduction, the concept of TAR has been refined to facilitate calculations not only for rotation therapy, but also for stationary isocentric techniques as well as irregular fields.


Tissue-air ratio may be defined as the ratio of the dose (Dd) at a given point in the phantom to the dose in free space (Dfs) at the same point.


This is illustrated in Figure 2 For a given quality beam, TAR depends on depth d and field size rd at that depth:

Fig 2: Illustration of the definition of tissue-air ratio (TAR). TAR(d,rd) = Dd/Dfs



Physics of Radiation Therapy, The, 5th Edition

Faiz M. Khan PhD

Professor Emeritus

download



  • medradiation

سه اصل اساسی در حفاظت دربرابر تشعشع

medradiation | شنبه, ۱۴ شهریور ۱۳۹۴، ۰۸:۴۳ ق.ظ

سه اصل اساسی در حفاظت دربرابر تشعشع

Three Important Principles in Radition Protection



این سه اصل عبارتند از:

  • زمان (Time): کوتاه کردن زمان اشعه و اکسپوژر
  • فاصله (Distance): زیاد کردن فاصله بین منبع اشعه و افرادی که مورد تابش قرار م یگیرند. اعم از کارکنان یا مردم عادی.
  • موانع حفاظتی (Shielding): کار گذاشتن موانع حفاظتی بین منبع اشعه و افرادی که مورد تابش قرار می گیرند.
برای ادامه لطفا بر روی ادامه مطلب کلیک کنید..
  • medradiation

Percentage Depth Dose

medradiation | يكشنبه, ۸ شهریور ۱۳۹۴، ۱۰:۵۵ ق.ظ
Percentage Depth Dose

One way of characterizing the central axis dose distribution is to normalize dose at depth with respect to dose at a reference depth. The quantity percentage (or simply percent) depth dose may be defined as the quotient, expressed as a percentage, of the absorbed dose at any depth d to the absorbed dose at a fixed reference depth d0, along the central axis of the beam (Fig. 1). Percentage



Figure 1: Percentage depth dose is (Dd/Dd0), where d is any depth and d0 is reference depth of maximum dose.



For orthovoltage (up to about 400 kVp) and lower-energy x-rays, the reference depth is usually the surface (d0 = 0). For higher energies, the reference depth is taken at the position of the peak absorbed dose (d0 =dm).

In clinical practice, the peak absorbed dose on the central axis is sometimes called the maximum dose, the dose maximum, the given dose, or simply the Dmax. Thus:

A number of parameters affect the central axis depth dose distribution. These include beam quality or energy, depth, field size and shape, source to surface distance, and beam collimation.


Physics of Radiation Therapy, The, 5th Edition

Faiz M. Khan PhD

Professor Emeritus

دانلود


  • medradiation

کرما و دز جذبی

medradiation | چهارشنبه, ۲۱ مرداد ۱۳۹۴، ۰۹:۰۴ ب.ظ

کرما و دز جذبی Kerma & Absorbed Dose

شکل زیر نمایش انتقال انرژی یک فوتون با انرژی hv را در مواد نشان می دهد. فوتون در نقطه a با ماده برخورد می کند و قسمتی از انرژی اش را به یک الکترون بعنوان انرژی جنبشی K.E منتقل می کند و مابقی انرژی فوتون ´hv  از محل پراکنده Scattered Energy می شود.

برای ادامه لطفا بر روی ادامه مطلب کلیک کنید...

  • medradiation

واحدهای مورد نیاز در فیزیک تشعشع و دزیمتری

medradiation | شنبه, ۱۷ مرداد ۱۳۹۴، ۰۵:۱۵ ب.ظ

واحدهای مورد نیاز در فیزیک تشعشع و دزیمتری

  • الکترون ولت (ev)
وقتی که یک الکترون تحت پتانسیل الکتریکی یک ولت شتاب می گیرد، انرژی آن برابر با یک الکترون ولت خواهد شد. انرژی پرتوهای یونیزان را معمولاً بر حسب کیلو الکترون ولت (Kev) بیان می کنند.رابطه بین الکترون ولت و ژول (J) واحد متداول در انرژی برابر است با:

1eV = 1.602*10-19 J ,1keV = 1.602*10-16 J ,1MeV = 1.602*10-13 J

برای ادامه لطفا بر روی ادامه مطلب کلیک کنید...

  • medradiation

پرتو های دلتا

medradiation | شنبه, ۱۰ مرداد ۱۳۹۴، ۱۲:۲۱ ب.ظ

پرتو های دلتا

الکترون در برخوردهای زیادی که انجام می دهد جهتش تغییر کرده و ایجاد یونیزاسیون می نماید ، در تمام این برخوردها قسمتی از انرژی الکترون اولیه به الکترونهایی که از اتم کنده می شوند منتقل شده و اتمها را تحریک و یونیزه می نمایند . در این حالت الکترون برخوردهای زیادی می نماید تا بالاخره متوقف می شود و بیشتر انرژی اش به حرارت تبدیل می گردد . در بعضی از این برخوردها ممکن است الکترونی که به بیرون از اتم پرتاب شود دارای انرژی کافی بوده و بتواند یک مسیرحرکت برای خودش تولید کند.اینگونه پرتوها را پرتوهای دلتا می نامند.(مسیر آلفا در شکل)


  • medradiation

انفجار های هسته ای

medradiation | دوشنبه, ۵ مرداد ۱۳۹۴، ۰۲:۴۵ ب.ظ

انفجار های هسته ای

تاریخچه :

استفاده از انرژی هسته ای به مقیاس زیاد بین سالهای 1939 تا 1945 در ایالات متحده انجام شد. این امر در اثر فشار جنگ جهانی دوم بصورت نتیجه تلاشهای مشترک عده کثیری از دانشمندان صورت گرفت. دست اندرکارانی که در ایالات متحده به این کار اشتغال داشتند آمریکایی ، بریتیانیایی و پناهندگان اروپایی بودند. که زیر سلطه فاشیسم بود.

تلاش آنان این بود که پیش از آلمانی ها به یک سلاح هسته ای دست یابند. هدف تولید سلاحی بود که بمب اتمی نامیده می شد. این بمب در اصل یک راکتور هسته ای بی کنترل است که در آن واکنش های هسته ای وسیعی طی چند میلیونیوم ثانیه در سراسر ماده صورت می گیرد.

در انفجارات هسته ای انرژی هسته ای به بخش های زیر تقسیم می شود:

 اثر موج انفجاری

 اثر تشعشع حرارتی

 اثر تشعشع هسته ای

 

انرژی حاصل از یک انفجار هسته ای به صورت زیر به بخش های مختلف انفجار مربوط می شود:

1. حدودا 50% انرژی به صورت موج انفجاری یا موج مکانیکی اثرات مخربی را روی ساختمان ها ، بناها و تاسیسات می گذارد.

 35 %انرژی به صورت تشعشع حرارتی ظاهر می شود و معمولا حرارت محیط انفجار هسته ای تا میلیونها درجه می رسد.

3. تا شعاع 5 کیلومتری انفجارهای هسته ای حرارت جهنمی دارند بطوری که همه چیز در این محیط ذوب می شود.

4. اثر تشعشع هسته ای که 15% انرژی انفجار را به خود اختصاص داده به صورت «ذره آلفا ، ذره بتا ، اشعه گاما و نوترون) در محیط پخش می شود به علت بالا بودن نیم عمر آنها مدتهای طولانی در محیط اکوسیستم می ماند.

برای ادامه لطفا بر روی ادامه مطلب کلیک کنید...

 

  • medradiation

اثر پاشنه Heel Effect

medradiation | شنبه, ۳ مرداد ۱۳۹۴، ۱۰:۳۲ ق.ظ

اثر پاشنه Heel Effect

اثر پاشنه به کاهش پرتو ایکس در سمت آند اشاره دارد.پرتو های ایکس به طور همگن در عمق ساختار آند تولید می شوند. فوتون‌هایی که به سمت آند روانه می‌شوند نسبت به فوتون‌هایی که به سمت کاتد روانه می‌شوند، مسافت بیشتری را طی می‌کنند و در نتیجه تضعیف بر روی آن‌ها بیشتر است.

در نتیجه تراکم و یا شدت فوتون‌ها در سمت آند بسیار کمتر نسبت به سمت کاتد است. به همین جهت معمولاً در هنگام تصویر برداری برداری قسمت‌هایی از بیمار را که دارای حجم بیشتر است در سمت کاتد و قسمت‌های کم حجم‌تر را در سمت آن قرار می‌دهند.



  • medradiation