وقتی یک تکنسین رادیولوژی باردار می شود بایستی سرپرست خود را مطلع نماید و سرپرست او نیز برای ارزیابی و انجام اقدامات حفاظتی بایستی سوابق دریافت اشعه او را بررسی کند.
اگرچه بعضی از تکنسین ھا ممکن است دز سالیانه آنھا بیشتر از 2 یا 5 میلی سیورت باشد اما بیشتر آنھا کمتر از یک میلی سیورت در سال اشعه دریافت می کنند.
برای ادامه لطفا بر روی ادامه مطلب کلیک کنید...
Tissue-Air Ratio
Tissue-air ratio
(TAR) was first introduced by Johns in 1953 and was
originally called the “tumor-air ratio.” At that time, this quantity was
intended specifically for rotation therapy calculations. In rotation therapy,
the radiation source moves in a circle around the axis of rotation, which is
usually placed in the tumor. Although the SSD may vary depending on the shape of
the surface contour, the source-axis distance remains constant.
Since the percent
depth dose depends on the SSD , the SSD correction to
the percent depth dose will have to be applied to correct for the varying SSD—a procedure that becomes cumbersome to apply
routinely in clinical practice. A simpler quantity—namely TAR—has been defined to remove the SSD dependence. Since the time of its
introduction, the concept of TAR has been refined to facilitate calculations not only for rotation therapy, but also for stationary isocentric
techniques as well as irregular fields.
Tissue-air ratio may
be defined as the ratio of the dose (Dd) at a given point in the phantom to the dose in free
space (Dfs) at the same point.
This is illustrated in Figure 2 For a given quality
beam, TAR depends on depth d and field size
rd at that depth:
Fig 2: Illustration of the definition of tissue-air ratio (TAR). TAR(d,rd) = Dd/Dfs
Physics of Radiation Therapy, The, 5th Edition
Faiz M. Khan PhD
Professor Emeritus
ملاحظات رادیوبیولوژیکی Radiobiologic Considerations
ضایعات بالقوه ایجاد شده توسط اشعه در رحم به زمان و دز اشعه بستگی دارد و اصولاً حساسترین دوره ازنظر خطرات اشعه دوران قبل از تولد است. ازنظر زمانی خطر احتمالی در اوایل حاملگی خیلی بیشتر است تا اواخر آن و از نظر دز نیز با افزایش مقدار دز خطرات احتمالی افزایش می یابد.
برای ادامه لطفا بر روی ادامه مطلب کلیک کنید...
سه اصل اساسی در حفاظت دربرابر تشعشع
Three Important Principles in Radition Protection
این سه اصل عبارتند از:
For orthovoltage (up to about 400 kVp) and lower-energy x-rays, the reference depth is usually the surface (d0 = 0). For higher energies, the reference depth is taken at the position of the peak absorbed dose (d0 =dm).
In clinical practice, the peak absorbed dose on the central axis is sometimes called the maximum dose, the dose maximum, the given dose, or simply the Dmax. Thus:
A number of
parameters affect the central axis depth dose distribution. These include beam
quality or energy, depth, field size and shape, source to surface distance, and
beam collimation.
کرما و دز جذبی Kerma & Absorbed Dose
شکل زیر نمایش انتقال انرژی یک فوتون با انرژی hv را در مواد نشان می دهد. فوتون در نقطه a با ماده برخورد می کند و قسمتی از انرژی اش را به یک الکترون بعنوان انرژی جنبشی K.E منتقل می کند و مابقی انرژی فوتون ´hv از محل پراکنده Scattered Energy می شود.
برای ادامه لطفا بر روی ادامه مطلب کلیک کنید...
واحدهای مورد نیاز در فیزیک تشعشع و دزیمتری
1eV = 1.602*10-19 J ,1keV = 1.602*10-16 J ,1MeV = 1.602*10-13 J
برای ادامه لطفا بر روی ادامه مطلب کلیک کنید...
پرتو های دلتا
الکترون در برخوردهای زیادی که انجام می دهد جهتش تغییر کرده و ایجاد یونیزاسیون می نماید ، در تمام این برخوردها قسمتی از انرژی الکترون اولیه به الکترونهایی که از اتم کنده می شوند منتقل شده و اتمها را تحریک و یونیزه می نمایند . در این حالت الکترون برخوردهای زیادی می نماید تا بالاخره متوقف می شود و بیشتر انرژی اش به حرارت تبدیل می گردد . در بعضی از این برخوردها ممکن است الکترونی که به بیرون از اتم پرتاب شود دارای انرژی کافی بوده و بتواند یک مسیرحرکت برای خودش تولید کند.اینگونه پرتوها را پرتوهای دلتا می نامند.(مسیر آلفا در شکل)
تاریخچه :
استفاده از انرژی هسته ای به مقیاس زیاد بین سالهای 1939 تا 1945 در ایالات متحده انجام شد. این امر در اثر فشار جنگ جهانی دوم بصورت نتیجه تلاشهای مشترک عده کثیری از دانشمندان صورت گرفت. دست اندرکارانی که در ایالات متحده به این کار اشتغال داشتند آمریکایی ، بریتیانیایی و پناهندگان اروپایی بودند. که زیر سلطه فاشیسم بود.
تلاش آنان این بود که پیش از آلمانی ها به یک سلاح هسته ای دست یابند. هدف تولید سلاحی بود که بمب اتمی نامیده می شد. این بمب در اصل یک راکتور هسته ای بی کنترل است که در آن واکنش های هسته ای وسیعی طی چند میلیونیوم ثانیه در سراسر ماده صورت می گیرد.
در انفجارات هسته ای انرژی هسته ای به بخش های زیر تقسیم می شود:
• اثر موج انفجاری
• اثر تشعشع حرارتی
• اثر تشعشع هسته ای
انرژی حاصل از یک انفجار هسته ای به صورت زیر به بخش های مختلف انفجار مربوط می شود:
1. حدودا 50% انرژی به صورت موج انفجاری یا موج مکانیکی اثرات مخربی را روی ساختمان ها ، بناها و تاسیسات می گذارد.
35 %انرژی به صورت تشعشع حرارتی ظاهر می شود و معمولا حرارت محیط انفجار هسته ای تا میلیونها درجه می رسد.
3. تا شعاع 5 کیلومتری انفجارهای هسته ای حرارت جهنمی دارند بطوری که همه چیز در این محیط ذوب می شود.
4. اثر تشعشع هسته ای که 15% انرژی انفجار را به خود اختصاص داده به صورت «ذره آلفا ، ذره بتا ، اشعه گاما و نوترون) در محیط پخش می شود به علت بالا بودن نیم عمر آنها مدتهای طولانی در محیط اکوسیستم می ماند.
برای ادامه لطفا بر روی ادامه مطلب کلیک کنید...
اثر پاشنه Heel Effect
اثر پاشنه به کاهش پرتو ایکس در سمت آند اشاره دارد.پرتو های ایکس به طور همگن در عمق ساختار آند تولید می شوند. فوتون‌هایی که به سمت آند روانه می‌شوند نسبت به فوتون‌هایی که به سمت کاتد روانه می‌شوند، مسافت بیشتری را طی می‌کنند و در نتیجه تضعیف بر روی آنها بیشتر است.
در نتیجه تراکم و یا شدت فوتون‌ها در سمت آند بسیار کمتر نسبت به سمت کاتد است. به همین جهت معمولاً در هنگام تصویر برداری برداری قسمت‌هایی از بیمار را که دارای حجم بیشتر است در سمت کاتد و قسمت‌های کم حجم‌تر را در سمت آن قرار می‌دهند.
